Η δράση μας

Από το καλοκαίρι του 2019, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη ανέλαβε να εντοπίσει τα αρχέτυπα που φυλάσσονται σε βιβλιοθήκες της Ελλάδας και να τα καταγράψει στη βάση Material Evidence in Incunabula, στο πλαίσιο του προγράμματος 15cBOOKTRADE. Η καταγραφή αυτή περιλαμβάνει τις υλικές μαρτυρίες που σώζονται στα ΄έντυπα βιβλία του 15ου αιώνα: διακόσμηση, βιβλιοδεσία, χειρόγραφες σημειώσεις, σφραγίδες, στοιχεία προηγούμενων κτητόρων, τιμές, κλπ.

Τα αρχέτυπα, τα βιβλία που τυπώθηκαν στην Ευρώπη πριν το 1501, έχουν ιδιαίτερο ρόλο στην ιστορία του βιβλίου και αποτελούν διαρκώς ανερχόμενο αντικείμενο της διεθνούς έρευνας.

Την πενταετία 2014-2019 το πρόγραμμα 15cBOOKTRADE κατέγραψε και ανέλυσε αρχέτυπα που σώζονται σε μεγάλες και μικρές ευρωπαϊκές καθώς και ορισμένες αμερικανικές βιβλιοθήκες. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε αλλά η σχετική έρευνα συνεχίζεται και οι βάσεις δεδομένων του διαρκώς εμπλουτίζονται, περιλαμβάνοντας όλο και περισσότερες βιβλιοθήκες σε όλο τον κόσμο. 

Τα αρχέτυπα που διασώζονται σήμερα σε ελληνικές βιβλιοθήκες είναι σχετικά λίγα. Καταγράφηκαν για πρώτη φορά συγκεντρωμένα από τον Βρετανό ερευνητή Dennis Rhodes τη δεκαετία του 1970 στο βιβλίο του Incunabula in Greece. Το 2016-2018, ο ερευνητής του 15cBOOKTRADE Geri Della Rocca de Candal και οι συνεργάτες του, με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, κατέγραψαν αναλυτικά τα αρχέτυπα που σώζονται σε αθηναϊκές βιβλιοθήκες και έθεσαν τις βάσεις για τη συνέχιση του προγράμματος και στην υπόλοιπη Ελλάδα. 

Η ομάδα της Ιστορικής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος, που συνεχίζει το πρόγραμμα αυτό, αποτελείται από τις: Δρ. Βέρα Ανδριοπούλου, ιστορικό, Κλεοπάτρα Κυρτάτα, φιλόλογο, και Αγγελική Παπαδοπούλου, φιλόλογο.